برای تزریق مایعات وریدی به بیماران نیاز به استفاده از آنژیوکت (Angiocatheter) است. در زیر آموزش رگ گیری به همراه نکات مهم آن نوشته شده است.
اهداف
1- تأمین مایعات بیمار در زمانی که وی قادر به دریافت مایعات کافی از راه دهان نباشد.
2- تأمین املاح مورد نیاز بدن جهت برقراری تعادل الکترولیتی
3- رساندن گلوکز کافی به منظور تأمین سوخت لازم برای متابولیسم
4- تأمین ویتامین های محلول در آب و داروها
5- برقراری یک رگ باز به منظور تجویز سریع داروهای مورد نیاز
برای مشاهده آموزش کامل به ادامه مطلب بروید.
روش کار
1- با توضیح برنامه مورد نظر، بیمار را برای شروع یک تزریق وریدی آماده کنید. ورد سوزن به پوست برای چند ثانیه باعث ناراحتی بیمار شده لیکن در خلال جریان داشتن مایعات وریدی ناراحتی وجود خواهد داشت. در صورتی که طبق دستور پزشک، طول زمان تزریق وریدی مشخص شده، بیمار را در جریان امر قرار دهید.
2- مطمئن شوید بیمار لباسی به تن دارد ( با آستین گشاد ) که تزریق وریدی مانع از تعویض آن نمی شود.
3- دستها را بشوئید.
4- قطعات چسب را برای ثابت کردن سوزنی که داخل ورید خواهید کرد، آماده کنید.
5- محل مناسب را برای تزریق آماده کنید.
6- در صورت امکان تزریق وریدی را در دست غیر غالب بیمار با استفاده از عروقی که مستقیم و بدون پیچ خوردگی هستند انجام دهید.
7- هر وریدی را که انتخاب کرده اید، از قسمتی از آن که دور از مرکز بدن قرار دارد استفاده کنید تا در صورت ایجاد اسکلروز ، نواحی از ورید که نزدیک مرکز بدن هستند، قابل استفاده باقی بمانند.
8- برای متسع کردن ورید به روش زیر اقدام کنید :
الف- دستی را که می خواهید در آن تزریق وریدی انجام دهید، پایین تر از سطح قلب قرار دهید.
ب- تورنیکت را 20-15 سانتی متر بالاتر از محل ورود سوزن محکم ببندید تورنیکت باید به قدری محکم بسته شود که جریان خون وریدی را متوقف سازد ولی جریان خون شریانی دچار وقفه نشود.
ج- چنانچه رگ به قدر کافی متسع نشده بود می توان به طریق زیر عمل کرد :
1) قسمتی از رگ را که در ناحیه پایین محل تزریق قرار دارد، در جهت جریان وریدی به طرف قلب ماساژ دهید.
2) از بیمار بخواهید سریعاً مشت خود را باز و بسته کند.
3) با انگشتان خود، به آرامی به ورید ضربه بزنید.
9- پوست محل تزریق را با پنبه آغشته به الکل تمیز کنید.
10- با آن دست خود که سوزن را با آن نگرفته اید، عضو را محکم نگهداشته و با انگشت شست پوست روی ورید را در زیر ناحیه تزریق به طرف پایین بکشید، تا ورید به طور ثابت در جای خود قرار گرفته و ورود سوزن تسهیل گردد و بیمار درد کمتری احساس کند.
برای انجام کار به روش زیر عمل کنید :
الف- در حالی که قسمت اریب آنژیوکت رو به بالا قرار داد، آن را با زاویه 30-15 درجه در دست گرفته سر آن را در یک مرحله وارد پوست و ورید کنید.
ب- به محض آشکار شدن خون در آنژیوکت یا احساس کاهش مقاومت، آنژیوکت را پایین بیاورید تا به موازات پوست قرار گیرد، سپس آن را به اندازه 1-5/. سانتی متر به جلو برانید.
ج- تورنیکت را باز کنید.
د- پوشش محافظ انتهای ست سرم را از روی آن برداشته و برای وصل کردن به آنژیوکت آماده کنید. مراقب استریل بودن انتهای ست باشید.
هـ- برجستگی انتهای لوله آنژیوکت را با شست و انگشت سبابه نگهداشته و سوزن را با دست بیرون بکشید.
و- لوله آنژیوکت را تا برجستگی انتهای آن وارد ورید کنید. در صورت مواجهه با مقاومت تا انتها وارد نکنید.
ز- انتهای ست سرم را که آماده کرده بودید به انتهای لوله آنژیوکت وصل کرده، جریان محلول را برقرار کنید.
12- دستکش ها را خارج کنید.
13- آن قسمت از ست سرم را که به سوزن وصل است با چسب به صورت حلقه ای بر روی پانسمان متصل کنید، تاسوزن بر اثر حرکت بیمار به خارج کشیده نشود.
14- روی قطعه ای چسب، موارد زیر را نوشته و روی پانسمان بچسبانید. تاریخ و ساعت وارد کردن سوزن آنژیوکت، نوع و اندازه سوزن، و حرف اول نام و نام خانوادگی بیمار.
البته ممکن است روتین هر بیمارستان با بیمارستان دیگر متفاوت باشد، اما اگر موارد زیر رعایت شود بهتر است، اکثر بیمارستان ها روی آنژیوکت تاریخ و شیفتی که آنژیوکت برای بیمار قرار داده شده را می نویسند ( مثلآً 9/9/90-M).
15- دستها را بشویید.
- نکات مورد ارزشیابی
- وضعیت پوست در محل تزریق (گرمی پوست، عدم وجود درد، قرمزی و تورم)
- پانسمان خشک و تمیز
- توانایی بیمار در انجا مراقبت از خود
- هر گونه محدودیت حرکتی
- علائم حیاتی در مقایسه با اطلاعات پایه
دماي بدن انسان به طور طبيعي 37 درجه مي باشد حال اگر شرايط محيطي به نحوي باشد كه گرما بيشتر از حد معمول باشد روي بدن انسان تاثير گذاشته و باعث ميشود دماي بدن بالا رفته و اصطلاحا گرمازدگي به وجود مي ايد .
انواع گرما زدگي : 1- گرمازدگي سطحي 2- گرمازدگي شديد 3- خستگي گرمايي 4- كرامپ گرمايي در گرمازدگي سطحي كه اصولا همه ي ما در يك روز تابستاني و گرم تجربه ان را داريم باعث از دست رفتن سطحي از مايعات بدن شده و فرد را دچار مشكل مي نمايد علائم : پوست گرم و خشك ، گيجي و اضطراب و عدم تصميم گيري صحيح ،بي قراري ، تنفس سريع ،نبض تند كمكهاي اوليه : شخص را از محيط گرم خارج كرده ولي در مسير مستقيم هواي سرد قرار نمي دهيم ، مايعات بدن وي را تامين ميكنيم ،قسمتهاي انتهايي اندامها را خنك نماييد گرمازدگي شديد: در اين نوع گرمازدگي شخص با وجود گرمازدگي سطحي در محيط گرم باقي مانده و سبب شده كه سطح رطوبت بدن افت كرده و شخص دچار گرمازدگي شود علائم: پوست گرم و خشك و مرطوب ، اضطراب ،انجام حركات غير عادي ، بي قراري ،تنفس و نبض تند و كم حجم ،عدم هوشياري
گامهاي اول براي برخورد با مصدوم |
. |
هم طناب عزيزتوصيه ميشود که روش برخود بامصدوم را بصورت کامل به ذهن بسپاريد چون با دانستن همه مواردمي توانيد در نجات دادن جان انسان ها مفيد واقع شويد.
در مواجه با مصدومي که در محيطي که نا اشنا قرار گرفته بايد در مرحله اول از کساني که در اطراف او وجود دارند اطلاعات بگيريد و در صورت نبودن فردي با صدا زدن و نوع قرار گرفتن مصدوم تا حدودي بتوان از نوع حادثه مطلع شويم . و در صورت بيهوش بودن اقدامات ارزيابي اوليه را انجام ميدهيم
ارزيابي اوليه: ارزيابي اوليه شامل 4 حرکت مي باشد 1-راه هوايي 2- برقراري تنفس 3- جريان خون مناسب 4- درمان خونريزي موارد فوق در کتابهاي فارسي با اختصار ابجد و لاتين ( ABCH) معروف ميباشد 1-يک انسان به صورت طبيعي زماني که صحبت ميکند يا کمک ميخواهد حتما راه هوايي او باز ميباشد ولي اگر کبود باشد يا سرفه هاي مکرر کند نشانه اي از مسدوديت راه هوايي او ميباشد پس ميتوانيم با سه حرکت ديدن شنيدن و حس کردن متوجه شويم ايا شخص بيهوش نفس ميکشد يا خير * مهمترين عامل براي حيات انسانها اکسيژن مي باشد چون مي دانيم که اگر 0 تا 4 دقيقه به فردي اکسيژن نرسد بدن به صورت خودکار بعضي از دستگاه هايي را که نياز فوري و بالقوه بدن را تامين نميکنند را از سيستم اکسيژن گيري حذف کرده و اکسيژن انها را به مغز و قلب ميرساند و اگر بين 4 تا 6 دقيقه به شخص اکسيژن نرسد وي به حالت کما يا مرگ باليني فرو مي رود و 6 تا 10 دقيقه اگر براي فرد اقدامات احيا صورت نگيرد شخص دچار مرگ مغزي خواهد شد پس اولويت با راه هوايي مي باشد صورت خود را روي مصدوم برده و از گرماي دهان وي گونه هاي ما گرم خواهد شدو با چشمان خود مي توانيم به قفسه سينه شخص نگاه کنيم و از حرکت ان به تنفس وي پي ببريم و هم زمان با گوشهاي خود صداي تنفس وي را مي شنويم شايد مصدوم يکي از حالتهاي فوق را دارا باشد |
انواع آسيب هاي وارده به دستگاه اسكلتي
چگونه آسيب به استخوان ها ( دستگاه اسكلتي – عضلاني )
1- ضربه مستقيم
2- ضربه غيرمستقيم مانند افتادن روي بازو كه باعث شكستگي ترقوه مي شود .
3- نيروي چرخشي : پيچ خوردن پا هنگام دويدن يا اسكي و آسيب به فاصل و شكستگي استخوان ها
انواع آسيب هاي وارده به دستگاه اسكلتي
1- شكستگي 2- دررفتگي 3- پيچ خوردگي
انواع شكستگي
شكستگي باز : هرگاه در ناحيه ي دچار شكستگي زخمي وجود داشته باشد كه با محل شكستگي استخوان مرتبط باشد , بطوري كه باعث شود تا محل شكستگي با محيط بيرون ارتباط داشته باشد , به آن شكستگي باز اطلاق مي شود . اين مسئله باغث افزايش خطر عفونت در محل شكستگي مي گردد .
شكستگي بسته : در اين نوع شكستگي ها علي رغم شكسته شدن استخوان پوست سالم است ( زخم بسته ) و به اين علت شكستگي بسته نام دارد .
در شكستگي باز به علت احتمال ورود ميكروب امكان بروز عفونت هاي شديد بيشتر از شكستگي بسته مي باشد .
دررفتگي :
هرگاه دو سطح استخواني كه در محل مفصل روبروي هم قرار مي گيرند بطور كامل يا ناقص از محل خود جابجا مي شوند به اين حالت دررفتگي گفته مي شود . اين حالت معمولاً با پارگي و آسيب به رباطهاي نگه دارنده اطراف مفصل همراه است . حركت دادن محل دررفتگي همانند شكستگي بسيار دردناك و گاهي غير عملي است . براي پيشگيري از آسيب به اعصاب و رگهاي خوني و همچنين كاهش درد مصدوم بايد مانع از حركت مفصل شويد (آتل بندي) .
پيچ خوردگي :
آسيبي است كه به علت كشيده شدن بيش از حد رباط هاي محافظ مفاصل به وجود مي آيد . در موارد پيچ خوردگي نيز براي كاهش درد مصدوم و جلوگيري ار ايجاد آسيب بيشتر , بايد در اسرع وقت اقدام به بي حركت كردن عضو صدمه ديده كنيد (اتل بندي ).
معاينه دستگاه اسكلتي – عضلاني
علائم و نشانه هاي آسيب به دستگاه اسكلتي – عضلاني
1- درد در محل آسيب 2- زخم باز يا بسته 3- تورم شديد
4- تغيير شكل عضئ صدمه ديده 5- دردناك بودن محل آسيب هنگام لمس ( حساسيت به لمس )
6- عدم توانايي يا عدم تمايل بيمار به حركت دادن عضو
توجه : دربرخي موارد شكستگي كه شدت ضربه باعث جداشدن دو قطعه استخوان از يكديگر مي گردد , ممكن است علامت ديگري نيز علاوه بر علائم ياد شده وجود داشته باشد , كه اين علامت شنيدن صداي سائيده شدن دو انتهاي شكسته ي استخوان به يكديگر يا احساس اين حالت توسط خود است . اين علامت به هنگام حركت دادن عضو صدمه ديده توسط خود مصدوم يا ديگران ايجاد مي شود و به طور معمول با درد بسيار شديدي نيز همراه است . اما به هيچ وجه نبايد از حركت دادن عضو آسيب ديده و ايجاد چنين صدايي براي تأييد وجود شكستگي استفاده كرد .دراين حالت احتمال صدمه به عروق , اعصاب , ماهيچه و ديگر بافت هاي اطراف استخوان شكسته بسيار زياد مي باشد و به همين علت بايد عضو صدمه ديده را در اسرع وقت آتل بندي و بي حركت كرد .
معاينه دستگاه اسكلتي – عضلاني
1- معاينه ي عمومي بيمار از نظر آسيب ساير قسمتهاي مهم بدن مطابق روش ارزيابي بيمار
2- معاينه اندام آسيب ديده
3- بررسي گردش خون و حس در اندام آسيب ديده ( پر شدگي مويرگي )
معاينه اندام آسيب ديد ه:
امدادگر ابتدا بايد اندام را به طور كامل مشاهده و بررسي و شكل آن را با اندام طرف مقابل مقايسه كند . براي اين كار ابتدا لباس هاي روي اندام را از محل درز لباس باز يا قيچي كنيد و سپس آنها را از روي اندام صدمه ديده كنار بزنيد . به هيچ وجه سعي در خارج كردن يا در آوردن لباس مصدوم به روش معمول را نداشته باشيد زيرا ممكن است باعث تشديد صدمه به مصدوم شود .
در مشاهده به دنبال علائم و نشانه هاي زير بگرديد :
1- زخم باز 2- زخم بسته يا كبودي 3- تغيير شكل 4- تورم
وجود هر كدام از اين علائم را بعنوان آسيب قلمداد كنيد و كمك هاي اوليه مناسب را انجام دهيد . براي معاينه ي ساير قسمت هاي مشكوك , اندام را از بالا تا پايين به صورت حلقوي و يا دو دست به ملايمت فشار دهيد . احساس هرگونه درد به هنگام لمس , راهنماي مهمي جهت شك به امكان وجود آسيب است .
در مورد حس اندام از بيمارسئوال كنيد . آيا احساس مورمور شدن يا كرختي دارد ؟ اين علائم مي تواند نشانه آسيب يا عصب خونرساني اندام باشد . اگر در نهايت هيچ كدام از علائم يا شده مشاهده نشد , از بيمار بخواهيد تا اندام را به آرامي و با احتياط حركت دهد . بروز درد به هنگام حركت دادن عضو نيز مي تواند نشانه ي وجود صدمه و آسيب اسكلتي باشد .
توجه : در صورت وجود هر كدام از علائم ياد شده از تكان دادن عضو يا درخواست از مصدوم براي حركت دادن عضو به شدت پرهيز كنيد .
وضعيت گردش خون و حس اندام آسيب ديده بوسيله عوامل زير بررسي مي شود :
1- نبض اندام 2- پرشدگي مجدد مويرگي 3- رنگ و حرارت اندام 4- حس اندام 5- حركت اندام
كمكهاي اوليه در آسيب هاي دستگاه اسكلتي – عضلاني
كمكهاي اوليه براي تمام آسيب هاي اسكلتي ( شكستگي , دررفتگي و پيچ خوردگي ) يكسان است و شامل مراحل زير مي باشد:
1- با حفظ خونسردي , صحنه حادثه را ارزيابي و درخواست كمك مي كنيد .
2- وضعيت تنفسي و هوشياري مصدوم را كنترل كنيد .
3- تمامي زخم هاي باز را با گاز استريل بپوشانيد و خونريزي را كنترل كنيد .
4- اگر آسيب يا علامت واضحي وجود ندارد , ولي مصدوم از درد شكايت دارد, هميشه مبنا را بر وجود شديدترين آسيب اسكلتي يعني شكستگي بگذاريد و اقدامات لازم را انجام دهيد .
5- از اقدام برا ي جا انداختن موارد شكستگي يا در رفتگي به شدت پرهيز كنيد . به علاوه اگر سر استخوان شكسته از زخم بيرون زده است , سعي در فرو بردن آن به درون زخم نداشته باشيد , بلكه آن را با روش مناسب , پانسمان و بانداژ كنيد و سپس عضو صدمه ديده را با روش صحيح آتل بندي و بي حركت كنيد .
***********
در مواردي كه شك به دررفتگي يا پيچ خوردگي نيز وجود دارد , بايد درست مثل موارد شكستگي عمل كنيد و اقدامات لازم جهت بي حركت كردن عضو را انجام دهيد . استفاده از كمپرس آب سرد از تورم بيشتر و درد مي كاهد . به يا داشته باشيد كه در اين موارد نيز آتل بندي و بي حركت كردن عضو لازم است .
در كل بي حركت كردن عضو آسيب ديد هاصل مهم و اساسي در موارد شكستگي ها و ديگر آسيب هاي اسكلتي مي باشد . برا ياين منظور از وسيله اي بنام آتل استفاده مي شود .
شكستگي جمجمه , دنده ها , ستون فقرات , لگن و ران شكستگي هاي خطرناكي هستند كه به مراقبت هاي ويژه نياز داند .
شكستگي جمجمه مي تواند با خونريزي داخل جمجمه اي يا ضربه مغزي همراه باشد . بنابراين بايد سطح هوشياري مصدوم , وضعيت تنفس و گردش خون , واكنش تقارن مردمك ها و حس و حركت اندام ها را بررسي كرد و در صورت لزوم و كمك هاي اوليه مناسب را برا ي مصدوم انجام داد . در اين موارد ثابت كردن سر و گردن را فراموش نكنيد .
شكستگي دنده ها گاهي با آسيب به ريه , قلب , كبد يا طحال همراه است . به تنفس , نبض و فشارخون مصدوم توجه كنيد و ه دنبال علائم خونريزي داخلي باشيد .
شكستگي لگن و ران به علت مجاورت با رگ هاي خوني بزرگ هميشه با خطر خونريزي شديد داخلي و حتي مرگ مصدوم همراه هستند . همچنين خطر ديررس ديگر حركت چربي در خون (آمبولي چربي) به دنبال اين شكستگي ها ( به ويژه شكستگي استخوان ران ) و انسداد رگ هاي ريه است كه معمولاً در عرض 24 تا 72 ساعت بعد از شكستگي روي مي دهد و با سرفه , تنگي نفس , احساس بي قراري و اضطراب , تند شدن تنفس و نبض مصدوم و علائم شوك همراه است . آتل بندي و ثابت كردن سريع شكستگي ران بلافاصله پس از وقوع حادثه , احتمال بروز اين عارضه ي خطرناك را تا حد زيادي كاهش مي دهد .
لگن در برگيرنده اندام ها يادراري – تناسلي است و شكستن لگن خطر آسيب به اين اندام ها را در بر دارد .
شكستگي مهره هاي ستون فقرات ( به ويژه مهره هاي گردني ) از اهميت بالايي برخوردار است و نياز به مراقبتهاي خاص دارد . بنابراين به علائم و نشانه هاي آسيب به ستون فقرات (مثل زخم , كبودي يا ساير علائم ضربه به سر , گردن و ستون فقرات , دردناك بودن ستون فقرات هنگام لمس , ضعف , فلج يا عدم توانايي در حركت دادن اندام ها و از دست دادن حس يا مورمور شدن قسمتي از بدن در زير ناحيه صدمه ديده ) توجه كنيد و در صورت لزوم كمك هاي اوليه زير را براي مصدوم انجام دهيد :
1- مصدوم را در وضعيت ثابت نگه داريد و از هر گونه جابه جايي مصدوم به شدت پرهيز كنيد .
2- به سطح هوشياري , راه هوايي , تنفس و گردش خون مصدوم توجه كنيد . تنفس اين بيماران ممكن است به صورت شكمي باشد (بالا و پايين آمدن شكم با هر بار تنفس )
3- نبض , حس و حركت اندام ها رابررسي كنيد .
4- كمكهاي اوليه را براي ساير عوارض و صدمات جدي مصدوم را انجام دهيد .
5- جز براي انجام احياي قلبي –ريوي يا دور كردن مصدوم از محل ناامن و خطرناك , اقدام به جابجايي مصدوم نكنيد .
6- با كمك تخته كمري كوتاه يا بلند , ستون مهره هاي مصدوم را ثابت كنيد .
7- تا رسيدن نيروهاي امدادي به محل , از هرگونه جابه جايي مصدوم به شدت خودداري كنيد و به ارزيابي مداوم و يادداشت علائم حياتي وي ادامه دهيد .
مراحل پیشرفت تکنولوژیکی ماساژور احیای قلبی-ریوی به همراه تصاویر((از تولیدات شرکت میشیگان))
مطلب آموزشی جالبی هستش حداقل به عکساش نگاه بندازین
مطلب به صورت لاتینه و اونو ترجمه نکردمش امیدوارم اونو بخونید ، ترجمه کنید و از ترجمه اون لذت ببرید.
مراقبتهای مادر باردار در مراحل مختلف زایمان و ۲۴ ساعت اول پس از آن
تهیه و تنظیم :
دکتر شیرین ترابی
متخصص زنان
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گناباد